Ο μικρός

Το παιδάκι που βλέπετε, γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη το 1915.
Ο πατέρας του ήταν ένας πλούσιος έμπορος γλυκών (αντιπρόσωπος της εταιρείας Tobler) κι η μητέρα του μια δασκάλα, απόφοιτος του Κεντρικού Παρθεναγωγείου.
Η φωτογραφία είναι στην Κωνσταντινούπολη, όπου είχαν δημιουργήσει μια μεγάλη περιουσία, και ζούσαν σε ένα πενταόροφο ξύλινο σπίτι στην Χαλκηδόνα.

Η οικογένεια, στήριζε τα πάντα στο χρήμα. Το δόγμα ήταν "όσα περισσότερα, τόσο καλύτερα". Για να μπορέσουν τα παιδιά να αποκτήσουν κάτι, έπρεπε να δουλέψουν για "να καταλάβουν την αξία του χρήματος". Ο μικρός που βλέπετε, ήταν ο μικρότερος από 4 αδέλφια. Ο μεγάλος αδελφός, δυο δίδυμες αδελφές (που πέθαναν γύρω στα είκοσι κι οι δυο), κι αυτός. Το χαϊδεμένο παιδί της μαμάς.

Η οικογένεια, έφυγε από την Πόλη στα 1922, και ο πατέρας κατάφερε να διασώσει σχεδόν το σύνολο της περιουσίας. Σε κάθε περίπτωση, το τμήμα που διασώθηκε, ήταν τόσο μεγάλο που ένα χρόνο μετά την εγκατάστασή τους στην Αθήνα, ο πατέρας δημιούργησε μια μεγάλη βιομηχανία, που άφησε όνομα την περίοδο 1930 - 1960.

Ο μικρός της ιστορίας μας, έγινε ένα πανέξυπνο αγόρι και με πολύ καλό χαρακτήρα. Το μοναδικό που μπορούσε να του καταλογίσει κάποιος, ήταν η μανία του να λέει ψέματα. Ψέματα αβλαβή και παιδικά, που σκοπό είχαν να τον παρουσιάσουν σαν ήρωα που πήγαινε από το ένα ανδραγάθημα στο άλλο.


Με τα λεφτά της οικογένειας, έκανε μεγάλη ζωή. Εδώ τον βλέπετε σε κάποια κοσμική εκδήλωση, με την κοπέλα που έγινε η πρώτη του σύζυγος. Η ζωή του ήταν κοσμικές εμφανίσεις, έρωτες με διαστάσεις ιπποτικού μυθιστορήματος, και αγαθοεργίες.
Παντρεύτηκε στα 1939 κι απόκτησε τρία παιδιά. Αγόρι, κορίτσι, αγόρι, μ' αυτή την σειρά.

Στα 1944, ο πατέρας του πέθανε. Άφησε τον έλεγχο της βιομηχανίας στον "μικρό" της ιστορίας μας (που δεν ήταν πια μικρός).

Η βιομηχανία δούλευε στη βάση που σήμερα θα λέγαμε 24/7. Δηλαδή συνεχώς χωρίς σταματημό. Πελάτες, εκτός από σχεδόν όλη την Ελλάδα, ήταν και ξένες εταιρείες όπως η Michellin, η Siemens κι άλλες. Το χρήμα ήταν απίστευτο.

Τα παιδιά του "μικρού", μεγάλωσαν ακόμα καλύτερα απ' ότι αυτός. Στο σπίτι, υπήρχε πάντα κηπουρός, καμαριέρες, μαγείρισσες, οδηγός, μπράβοι. Δασκάλες χορού, αγγλικών, γαλλικών. Σύμφωνα με ό,τι καταθέτει ο μεγαλύτερος γυιός του,

Δεν είχαμε ιδέα τι γίνεται έξω από το σπίτι. Στα χρόνια της Κατοχής, αγοράσαμε ένα εξοχικό στην Γλυφάδα. Ακούγαμε ότι ο κόσμος πεινάει, αλλά δεν ξέραμε τι γίνεται ακριβώς. Όταν πηγαίναμε σ' ένα μαγαζί να ψωνίσουμε, ποτέ δεν ρωτάγαμε "πόσο κάνει". Λέγαμε "φέρε αυτό, κι αυτό, κι αυτό και στείλε το λογαριασμό στο εργοστάσιο". Δεν τα κουβαλάγαμε καν: οι μπράβοι τα φορτώνονταν και μετέφεραν μέχρι τη Mercedes.


Στη φωτό, ο "μικρός" πατέρας, με τον μικρότερο γυιό του. Εκεί γύρω στο εμφύλιο, που οι πληγές ήταν ακόμα ανοικτές, βγήκε αυτή η φωτό, στο σπίτι τους, όπου - προφανώς - υπήρχαν τουλάχιστον δυο φωτογραφικές μηχανές.

Το σπίτι τους, ήταν η χώρα του Peter Pan. Κλειστό για τον έξω κόσμο, με ό,τι ήθελαν κι ότι τους ερχόταν σαν επιθυμία. Το εργοστάσιο δούλευε 24/7. Ο "συνήθης τόπος διακοπών" της οικογένειας, ήταν στην Κέρκυρα.
Κάθε πρώτη του μήνα, οι φτωχοί της περιοχής περνούσαν απο το εργοστάσιο κι έπαιρναν ένα "οικονομικό βοήθημα", από τον ...τοπικό άρχοντα.

Δεν ήταν ακατάδεκτος - κάθε άλλο. Οι παρέες του, αυτές που προτιμούσε, ήταν εργάτες, εφαρμοστές, άνθρωποι της δουλειάς. Η θεωρία του ήταν "ποτέ μην κοιτάξεις κάποιον από ψηλά, ποτέ!".

Αλλά όλη η οικογένεια, φαινόταν να πιστεύει ότι το εργοστάσιο, ήταν κάτι που τους το έστειλε ο Θεός, και μπορούσε να συνεχίσει να δουλεύει από συνήθεια.
Ο "μικρός", διευθυντής του εργοστασίου πια, είχε σαν βασική ασχολία να διοργανώνει πρωταθλήματα μπάσκετ και ποδοσφαίρου με τους εργάτες. Α, και ποδοσφαιράκι, αυτό που παίζουν στα σφαιριστήρια. Είχε μάλιστα αγοράσει ένα και τόχε στο γραφείο του. Κάποτε, οι εκπρόσωποι της Siemens, περίμεναν μιάμιση ώρα για να τον συναντήσουν, γιατί "είχε σύσκεψη". Η "σύσκεψη" ολοκληρώθηκε όταν τέλειωσε το πρωτάθλημα στο ποδοσφαιράκι, πούχε στήσει στο γραφείο του. Οι δε διαγωνιζόμενοι, εργάτες της βάρδιας, μπαινόβγαιναν από την πίσω πόρτα.

Στη φωτό, ο ίδιος με τον μεγάλο του γυιό, στο εξοχικό τους στη Γλυφάδα, γύρω στα 1950.

Κάπου στα 1949 όμως, ερωτεύτηκε. Μια κοπέλα "ταπεινής καταγωγής", πολύ όμορφη, που έδειχνε να τον αγαπάει. Το να χωρίσει την γυναίκα του, απαιτούσε μεγάλη δαπάνη δυνάμεων - κάτι που απόφευγε. Κι αφού, από χρήμα υπήρχε άφθονο, νοίκιασε ένα δεύτερο σπίτι και ζούσε πότε με την οικογένειά του, και πότε με τον έρωτά του.
Τα παιδιά του, δεν ζορίστηκαν ιδιαίτερα - ούτε όπως φαίνεται κι η σύζυγος. Αφού το χρήμα ήταν παρόν, δεν υπήρχε πρόβλημα. Κι έτσι πέρασαν δέκα χρόνια.

Σ' αυτά τα δέκα χρόνια, η παιδική χαρά συνεχίστηκε. Και τότε, τελείως ξαφνικά, αποφάσισε να χωρίσει και να παντρευτεί τον έρωτά του. Όλη η οικογένεια, έπεσε πάνω του. Μέχρι και τον παπά της περιοχής κουβαλήσανε, για να του μιλήσει. "Καλά, δεν μπορείς να την έχεις γκόμενα, όπως τόσα χρόνια κάνεις, γιατί να χωρίσεις;", είπε ο παπάς.
Δεν μπορούσε, ή δεν ήθελε. Τότε ορθώθηκε μπροστά του η τάξη του. "Αυτή είναι μια παρακατιανή! Αν την κάνεις γυναίκα σου, θα σου γυρίσει την πλάτη όλη η Αθήνα!". Αλλά τίποτα. Ήταν όπως φαίνεται άγρια ερωτευμένος.
Τέλος, μπήκε το θέμα των χρημάτων. Όταν εγγυήθηκε ότι όλοι τους θα συνεχίσουν να παίρνουν απρόσκοπτα χρήματα όποτε ήθελαν από τον ταμείο της βιομηχανίας, η οικογένεια ηρέμησε.

Αλλά, δεν ηρέμησε η τάξη του. Κανείς από τους φίλους στις δεξιώσεις και τα γλέντια, δεν παραβρέθηκε στον γάμο του. Μόνο το σόι της νύφης φαίνεται στις φωτογραφίες. Κι έτσι, όσοι είχε μάθει να θεωρεί "δικούς του", τον εγκατέλειψαν. Εκτός από όσους τον χρησιμοποιούσαν σαν πηγή δανεικών (κι αγύριστων).
Η νεόκοπη σύζυγος, όπως κι η προηγούμενη, τράβαγε ένα σωρό λεφτά. Αλλά σε αντίθεση με την προκάτοχό της, τα επένδυε. Έκτισε μια βίλλα στο όνομά της, κι αγόρασε και κάποια ακόμα ακίνητα (πάντα στο όνομά της).
Γέννησε κι ένα παιδί, το τελευταίο παιδί του ήρωά μας.

Και τότε, στα 1961, η βιομηχανία έκλεισε. Κανείς δεν κατάλαβε πως έγινε. Απλώς έκλεισε κι έγινε γενική κατάσχεση. Η απόφαση έλεγε ότι μπορούν να πάρουν μαζί τους "ό,τι μπορούσαν να κρατήσουν στα χέρια τους". Κι ο "μικρός", έμεινε στο δρόμο. Όλοι έμειναν στο δρόμο.

Όλοι; Όχι, όχι. Η δεύτερη σύζυγος, είχε κάνει το κουμάντο της. Μόνο που, τώρα πλέον, τι να τον κάνει τον γάμο με τον "μικρό". Τον έδιωξε λοιπόν. Και, για να έχει ήσυχη τη συνείδησή της, του παραχώρησε για να μένει μια καλυβούλα, εκεί παραδίπλα από τις εγκαταστάσεις της άλλοτε βιομηχανίας του. Και βέβαια, ζούσε πια ολομόναχος.

Κάποιοι της τάξης του, παλιοί σύντροφοι στα γλέντια, τον πήραν στη βιομηχανία τους σαν "χημικό". Τούδιναν ένα μισθό και λέγαν "δείτε τι μπορεί να πάθει ο άνθρωπος, να προσέχουμε παιδιά!".
Τελείως μόνος του, δεν ήταν βέβαια... Είχε κρεμαστεί από το τελευταίο του παιδί, εκείνο που είχε αποκτήσει με τη δεύτερη σύζυγο. Το παιδί, που τίποτε δεν ήξερε απ' αυτά, τον είχε σαν θεό. Ήταν ο τελευταίος άνθρωπος από τον οποίο ο "μικρός" έπαιρνε αποδοχή, θαυμασμό, αγάπη.

Έτσι, ο μικρός κι ο "μικρός", ζούσαν στο καλυβάκι. Ο μικρός ήταν πανευτυχής - αν και δεν υπήρχαν λεφτά - και, σαν παιδί, πίστευε ότι το ίδιο ήταν κι ο "μικρός". Αλλά ο "μικρός", συχνά έκλαιγε σιωπηλά και τότε ο μικρός έτρεχε και τον αγκάλιαζε: "τι έχεις μπαμπάκα;". Κι έκλαιγε χειρότερα τότε ο "μικρός". Κι ο μικρός ρώταγε "σου έκανα κάτι;". Και τότε ο "μικρός", έσφιγγε πολύ δυνατά στην αγκαλιά του τον μικρό. Και πέρασαν έτσι, άλλα δέκα χρόνια.

Πέθανε ένα απόγευμα του Ιούλη, την ώρα που έπινε ούζο, με δυο εργάτες από την παλιά βιομηχανία, και μια εργάτρια που ζούσε κι αυτή κοντά του, τα τελευταία χρόνια. Ζήτησε ένα ποτήρι νερό, και έγειρε πίσω στην καρέκλα του, νεκρός. Ο μικρός εκείνη την ώρα έπαιζε στην γιετονιά, άκουσε τις φωνές κι έτρεξε μέσα. Είδε τον πατέρα του νεκρό, και δεν είχε πια κι εκείνος κανέναν να αγαπήσει και να εμπιστεύεται.

Ο "μικρός" κηδεύτηκε την άλλη μέρα. Η αστική τάξη, τον θυμήθηκε με τα στέφανα. Μια ουρά περίπου 200 μέτρων από στέφανα, που δήλωναν ότι η τάξη του έπαιρνε στα σοβαρά τις κοινωνικές της υποχρεώσεις. Κι έτσι, ο "μικρός" που πέθανε σε ένα καλυβάκι, σε μιαν αυλή, με γείτονες έναν τρελό και κάτι πρόσφυγες, κηδεύτηκε στο πρώτο νεκροταφείο - ο οικογενειακός τάφος ήταν το μόνο που δεν είχε κατασχεθεί.

Ήταν τότε 56 χρόνων.

------------------------------------------------
Y.Γ.

Γιατί τόγραψα αυτό;
Γιατί ξέρω αυτή την ιστορία - και την έχω ψάξει αρκετά, είναι ακριβώς όπως την διηγούμαι.

Τι σημαίνει όμως;
Σημαίνει ότι, τίποτε δεν μπορούμε να είμαστε σίγουροι ότι αφήνουμε στα παιδιά μας, ώστε να τα διασφαλίσουμε.

Εκτός ίσως από αρχές.

Αλλά γι' αυτό, χρειαζόμαστε χρόνο με τα παιδιά μας.