Δέκα χρόνια

Τελειώνοντας την εφηβεία μου, που την πέρασα χωμένος στο δωμάτιό μου διαβάζοντας κι ακούγοντας μουσική, έγινα φοιτητής. Κάπου στα 1979.

Εκεί, εντάχθηκα στο ΠΑΣΟΚ.
Το ΠΑΣΟΚ που εγώ γνώρισα, ήταν το ΠΑΣΟΚ που εγώ κατάλαβα. Καθένας καταλαβαίνει ό,τι θέλει (αν ταυτόχρονα μπορεί να το καταλάβει).

Έμεινα εκεί μέχρι το 1985, καταλαμβάνοντας διάφορες "καρέκλες".
Κάπου εκεί διαπίστωσα ότι, κάτι στράβωνε πολύ κι εγώ δεν τόχα πάρει καν χαμπάρι. Οι σύντροφοι βρίσκονταν άλλος σε τράπεζα, άλλος στη ΔΕΗ, άλλος στον ΟΤΕ....
Τι ηλίθιος!!! Μόνον τότε πήρα χαμπάρι τι γινόταν γύρω μου. Ήμουν στέλεχος μιας οργάνωσης που το τελευταίο που την ενδιέφερε ήταν να πάμε την πατρίδα μας εκεί που λέγαμε... Και βέβαια, τα μάζεψα κι έφυγα.

Χρόνια μετά, γνώρισα παλιούς συντρόφους, τους ρώτησα αν πίστευαν τότε, όσα τότε λέγαμε. Δεύτερη σφαλιάρα: όχι μου απάντησαν. Και γω τι έκανα εκεί; Τον μαλάκα, προφανώς.

Τελοσπάντων, δεν είναι αυτό το θέμα τούτου του post.
Αλλά ο Ανδρέας Παπανδρέου.

Δέκα χρόνια πέρασαν από τον θάνατο ενός ανθρώπου αμφιλεγόμενου. Ο θάνατός του, σχεδόν συμπίπτει με τα γενέθλιά μου, κι έτσι τον θυμάμαι κάθε χρόνο.

Ποτέ - ούτε και ως ΠΑΣΟΚος - δεν ένοιωθα εμπιστοσύνη στον "ηγέτη". Όποιος κι αν ήταν. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι δεν ήμουν σε θέση να δω την μαγεία που ο Ανδρέας σκόρπιζε στους ανθρώπους γύρω μου. Εξάλλου, δεν ήθελε και πολύ μυαλό: φαινόμενα υστερίας, όπως αυτά των Beatles, συμπεριφορές άλογες και δυνητικά επικίνδυνες.

Ένα φασιστικό φαινόμενο; Ίσως...

Εκείνα τα χρόνια, 1980 - 1982, ήταν λες κι όλη η Ελλάδα είχε κρεμαστεί από τον Ανδρέα. Είτε ήταν ΠΑΣΟΚοι, είτε Νεοδημοκράτες, είτε ΚΚΕ, είχε συμβεί το απίστευτο: είχαν εναποθέσει τα όνειρά τους στην πλάτη του.
Τα όνειρά τους: ο καθένας το δικό του.

Άλλος μια θέση στο Δημόσιο για τον ίδιο ή τα παιδιά του.
Άλλος να γίνει επιχειρηματίας - αφεντικό.
Άλλος, ό,τι φανταστείτε.

Μια μέρα, πήρε τηλέφωνο στα γραφεία μια γιαγιά. Η εγγονή της είχε διοριστεί λέει δασκάλα στο Ηράκλειο. Την συνεχάρηκα (τι να πω;). Δεν ήθελε αυτό. Ήθελε, ή να την μεταθέσουμε κοντά στο σπίτι της, ή να της βρούμε γαμπρό γιατί "θα μείνει στο ράφι το κορίτσι εκεί κάτω που βρέθηκε και δεν ξέρει κανέναν".
Έχασα τη μιλιά μου. Ήμουν και πιτσιρικάς τότε κι έβλεπα μόνο την αστεία πλευρά. Δεσμεύτηκα να μιλήσω με τη νεολαία στο Ηράκλειο, να δουν τι μπορούν να κάνουν από πλευράς γαμπρού. Ναι, ειλικρινά αυτό είπα (ξεδιάντροπα). Η γιαγιά συγκινήθηκε και με καταευχαρίστησε.

Τώρα πια, βλέπω την άγρια πλευρά εκείνων των χρόνων. Εκατομμύρια παραμελημένοι Έλληνες να ακουμπάνε πάνω στον Ανδρέα. Η γιαγιά, ακούμπησε πάνω σε μια εικόνα μου, που ήταν δανεική από τον Ανδρέα βέβαια.
Άνθρωποι που πάντα η χώρα τους τους αντιμετώπιζε ως ομήρους, ένοιωθαν να βγαίνουν στο προσκήνιο, σε ένα θέατρο που είχε στήσει ο Ανδρέας. Και να τον τραβάνε από το μανίκι και να αλλοφρονεί αυτός.

Κι ήταν πράγματι έξυπνος. Θυμάμαι σε σύσκεψη στελεχών, εκεί γύρω στα 1983, να μιλάει για την "επερχόμενη κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης και έναν παγκόσμιο καταμερισμό με έναν μόνο πόλο - τις ΗΠΑ". Είπαμε μεταξύ μας "τάπαιξε ο γέρος, ό,τι θέλει λέει". Κι όμως...

Θυμάμαι - παρά την απέχθειά μου στον ηγέτη - να μην έχω χάσει κανέναν ιατρικό ανακοινωθέν από το Χέρφιλντ ή το Ωνάσειο. Γιατί; Μάλλον γιατί ένοιωθα ότι ήταν κάτι σημαντικό για την κοινωνία. Ποτέ δεν πέρασα τον Ανδρέα στο ντούκου. Πάντα άκουγα ό,τι έλεγε (άσχετα αν δεν μάσαγα).

Αλλά εκείνος πως άντεξε; Πως;

Εδώ, έρχεται ένα φοιτητής/τρια και λέει, "πες μου Heinz να κάνω αυτό ή το άλλο μεταπτυχιακό" και τσακίζω από το άγχος. Γιατί αν πω μαλακία, θα τον/την πάρω στο λαιμό μου.
Μια ολόκληρη χώρα, πως την σήκωνε; Γιατί την σήκωνε, και το ήξερε.